In de astrologische literatuur komt het gelukspunt zelden aan bod en over het nachtpars of het pars of spirit is nog minder bekend. Mogelijk zijn wij hier in het westen meer vertrouwd met het idee dat er hard gewerkt moet worden om iets te bereiken dan met het natuurlijke functioneren waarin het pure geluk ligt. Maar zoals alles hier op aarde zijn tegendeel kent heeft ook het gelukspunt zijn tegenhanger in het punt dat er recht tegenover staat en om integratie vraagt. Toch spreekt het gelukspunt voor zich en geeft het een duidelijke indicatie van dat natuurlijke handelen dat tot geluk leidt.
Het gelukspunt in de horoscoop is nauw verbonden met de maanfase waaronder je geboren bent. De afstand die de maan op het moment van geboorte op haar traject rond de aarde van de zon verwijderd is geeft de maanfase van de geborene aan. Deze maanfase, die dus heel gemakkelijk te berekenen is, geeft de relatie tussen zon en maan aan op het moment van geboorte.
De MaanfasenDe zon staat symbool voor het licht in ons leven, het is de levensschenkende kracht.
De maan staat symbool voor het vormgevende principe waardoor het licht hier op aarde wordt verspreid en vorm aan kan nemen. Met nieuwe maan maken zon en maan een conjunctie, de afstand tussen zon en maan is dan nul graden. De Zon geeft dan het licht door aan de maan en in de loop van de maancyclus gaat dit licht vorm aannemen. Na negentig graden, als de maan als een halve cirkel aan de hemel staat, is het eerste kwartier en na honderdtachtig graden, als de maan recht tegenover de zon staat en als een ronde schijf zichtbaar is, is het volle maan. De impuls die in het leven is geroepen met nieuwe maan is volledig tot wasdom gekomen en heeft dan haar volle vorm bereikt. Nu gaat de maan aan haar terugreis beginnen naar de zon en wordt het afnemende maan. Na tweehonderdzeventig graden wordt het laatste kwartier ingeluid tot de maan weer het domein van de zon betreedt en als het ware haar ervaring afgeeft aan de zon waarmee het bewustzijn wordt verijkt. De afstand die de maan op het moment van geboorte van de zon verwijderd is geeft de maanfase van de geborene aan. Deze maanfase is heel veelzeggend als het gaat om de natuurlijke levenshouding van de mens.
Else Parker schrijft: ‘de maanphase schijnt uit te drukken hoe de persoon zich met zijn zieleleven instelt tegenover de totaliteit van zijn medemensen, d.w.z. de maatschappij en welke rol hij speelt in deze maatschappij, in laatste instantie, zijn missie in de wereld’ (Maan-phase psychologie, blz 10.) Zij neemt de maan in deze omschrijving als symbool voor de ziel en geeft aan dat de maanfase de natuurlijke houding weergeeft van waaruit de mens zijn leven leidt en zijn medemensen tegemoet treedt. Ben je met nieuwe maan geboren dan is dat een vernieuwende houding en ben je een vernieuwer. Else Parker spreekt van een Voortrekker. Ben je rond de fase van het eerste kwartier geboren dan ben je een Sleuteldrager ofwel iemand die een basis creëert waarin anderen opgenomen kunnen worden. Ben je met volle maan geboren dan ben je een Verbinder of een Samentrekker en als je rond het moment van het laatste kwartier geboren bent, dan ben je een Gezagsdrager, iemand die een duidelijke positie inneemt en daarin zijn autoriteit neerzet. De Maanfasen kunnen in fasen van dertig graden worden verdeeld die enigszins overeenkomen met de betekenis van de dierenriemtekens maar daar niet aan gelijk zijn. Een teken geeft immers een energie aan en een maanfase een basishouding van waaruit het leven tegemoet wordt getreden. Else Parker stelt dat de eerste fase, die van de Voortrekker, eigenlijk al iets voor de exacte conjunctie tussen zon en maan begint. Ongeveer zeven graden daarvoor zijn er al kenmerken van de Voortrekker zichtbaar. Dit geldt voor elke fase. Is de maan dertig graden van de zon verwijdert dan geeft dit de maanfase van de Realist. Maar ook hier geldt dat je zeven graden daarvoor, vanaf drieëentwintig graden, al kenmerken van de Realist vertoont. Deze fase correspondeert met het teken Stier en het tweede huis. Deze maanfasen vormen i.t.t. de tekenovergangen dus geen abrupte overgangen. Aan het eind van de fase van Voortrekker word je al meer Realist. Het is interessant de verschillende fasen te onderscheiden en benoemen. Hieronder wordt de aanvangsgraad van elke fase als uitgangspunt genomen.
0: De Voortrekker: de fase die overeenkomst vertoont met het teken Ram. Je hebt een pionierende instelling. Er is een bereidheid om risico’s te nemen en onbekend terrein te verkennen, om iets volkomen nieuws van de grond te tillen.
30: De Realist: richt zich op de concrete aardse werkelijkheid. Bouwt met dat wat staat en bewezen is, werkt met het concreet waarneembare.
60: De Artiest: hanteert het bekende zodanig dat er een kunstwerk ontstaat. De instelling is zakelijk creatief waardoor er wordt gecreëerd of geconstrueerd.
90: De Sleuteldrager: heeft een zorgende instelling en kent hierin verantwoordelijkheid. Stelt voorwaarden en condities in het samenzijn.
120: De Ridder: de instelling om grote daden te verrichten en vol verve te strijden voor de zaak die zijn hart heeft en zijn eergevoel aanwakkert.
150: De Revolutionair: heeft een kritische houding , ziet alles wat er mis is en werkt vol ijver aan het zuivere ideaal.
180: De Samentrekker: heeft een verbindende houding, tracht tegendelen te verenigen en mensen te verbinden.
210: De Spiritualist: heeft een transformerende houding. De alchemist die het bestaande herschept of transformeert
240: De Apostel: heeft een verbreidende houding. Geeft de visie of levensbeschouwing die voor hem de waarheid belichaamd door.
270: De Gezagsdrager: heeft een gezagsnemende houding. De autoriteit die zijn positie vanuit verantwoordelijkheid inneemt.
300: De Arbiter: heeft een gelijktrekkende instelling. De eerlijke verdeler van de maatschappelijke produkten.
330: De Profeet: heeft een onthechte instelling. De ziener die ziet en doorziet. Deze fase loopt tot 360 graden. Het zijn fasen die een houding of instelling aangeven van waaruit de geborene het leven uitdrukt zoals de maan in de betreffende fase het licht van de zon op aarde verspreid. Het Gelukspunt Waar de maanfase de relatie tussen zon en maan aangeeft wordt bij de berekening van het gelukspunt in de horoscoop de plaats en tijd op aarde erbij betrokken. Om het gelukspunt te berekenen wordt de maanfase namelijk tegen de Ascendant afgezet. De Ascendant wordt dan tot het beginpunt van de maanfase gemaakt. De zon wordt op de Ascendant gezet en de maan wordt evenzoveel graden doorgeschoven als de zon is doorgeschoven om op de Ascendant te komen. Feitelijk is dit de weergave van de maanfase zoals deze hier op aarde concreet ingezet kan worden. Het gelukspunt geeft weer hoe en waar de maanfase hier op aarde in concreet handelen wordt vertaald. In veel horoscopen valt het gelukspunt dan ook precies in het huis dat correspondeert met de maanfase in de horoscoop. (De fase van de Voortrekker doet het gelukspunt in het eerste huis vallen, de Realist in het tweede huis enz.) Het gelukspunt valt altijd in het huis dat overeenkomt met de maanfase van de horoscoop als je rond de Evenaar bent geboren. Naarmate de geboorte echter verder van de Evenaar plaatsvindt, wordt de kans dat het gelukspunt in het huis valt dat overeenkomt met de maanfase kleiner. Zeker als je in de buurt van de poolcirkel bent geboren kan het gelukspunt wel vier huizen verder liggen dan het huis dat met de maanfase correspondeert. Dit heeft te maken met de huizenverdeling die ontstaat rond de poolcirkel en daarin met de duur van het teken dat rijzend is. Op onze noorderbreedte komt het huis waarin het gelukspunt valt veelal nog overeen met de aanwezige maanfase maar het kan evenzogoed een huis verder of een huis ervoor staan. Alleen bij nieuwe maan zal het gelukspunt zich altijd rond de Ascendant bevinden en bij volle maan zal het gelukspunt zich altijd rond de Descendant bevinden, dit ongeacht de plaats waar je bent geboren. Ben je met nieuwe maan geboren dan zal het gelukspunt vanuit het twaalfde huis een conjunctie met de Ascendant maken of in het eerste huis staan. Als je met nieuwe maan geboren bent zul je het grootste geluk ervaren als je puur vanuit je eigen initiatieven de wereld intrekt en je eigen impulsen volgt. Ben je met volle maan geboren dan staat het gelukspunt altijd rond de Descendant. In je horoscoop staan zon en maan dan tegenover elkaar. Je ervaart een basisspanning in jezelf waarmee je voortdurend bewust bent van de twee kanten die in alles wat je doet aanwezig zijn. Je kunt de energie van de vader tegenover die van de moeder ervaren zoals zon en maan tegenover elkaar staan. Het gelukspunt conjunct de Descendant doet je het geluk ervaren als je deze tegenstelling kunt verenigen. Je kunt natuurlijkerwijze beide standpunten bekijken en tot een passende keuze komen.
Het teken waarin het gelukspunt staat heeft geen verband met de maanfase. Het gelukspunt doorloopt gedurende een etmaal immers elk teken.
Dane Rudhyar ( zie literatuurverwijzing) noemt het gelukspunt ook wel de Ascendant van de Maan. Het gelukspunt als het punt dat aangeeft hoe de maan het licht van de zon natuurlijkerwijze verspreidt en in de vorm brengt op een bepaalde plaats en tijd op aarde.
Hoe de mens natuurlijkerwijze zijn licht doorgeeft en tot uitdrukking komt.
Als je een maanfase hebt rond de 240 graden, de fase van de Apostel, dan zul je de door jou gekozen visie of levensbeschouwing verbreiden. Het gelukspunt in het huis en teken geeft aan hoe en waar. Staat het gelukspunt nu in het negende huis dan zul je al snel een lerarenrol innemen. Je hoeft geen leraar te zijn maar waar je ook bent, je draagt je visie graag over. Staat het gelukspunt nu bij deze maanfase in het achtste huis dan onderzoek je, je graaft en vorst in de ander om dat wat je aan het licht brengt te verbinden met je levensvisie of om er een passende betekenis aan te geven. Het teken waar het gelukspunt in staat geeft aan hoe dat gebeurt.
Staan Zon en Maan vierkant dan geeft dit de maanfase van de Gezagsdrager ( laatste kwartier) en staat het gelukspunt in de buurt van de kusp van het tiende huis of je hebt de maanfase van de Sleuteldrager (eerste kwartier) en dan valt het gelukspunt in de buurt van het vierde huis Ook hier een spanning die je aanvankelijk als een gevoeligheid voor spanning tussen vader en moeder hebt kunnen ervaren. Het gelukspunt in het vierde huis verwijst naar geluk door een echt thuis te creëren, hier sfeer in te brengen en activiteiten in te zetten die voedend zijn voor je zielenleven en voor dat van anderen. Maken zon en maan het vierkant in de fase van het laatste kwartier en staat het Gelukspunt rond de kusp van het tiende huis, dan ervaar je het geluk als je eigen doelen stelt in de maatschappij s en je autoriteit natuurlijkerwijze ontwikkelt. Heb je nu de maanfase van de Sleuteldrager maar staat het gelukspunt in het derde huis dan vul je deze maanfase met dit gelukspunt meer overeenkomstig de betekenis van het derde huis in, in het contact met je directe omgeving. Heb je de maanfase van de Gezagsdrager en het gelukspunt niet in het tiende huis maar in het negende huis dan zul je doelen stellen en autoriteit verwerven op grond van de inhoud van het negende huis, de levensvisie die je kiest en de wijze waarop je deze verbreidt.
Het gelukspunt geeft het natuurlijke handelen hier op aarde dat tot het pure geluk leidt. Dit veronderstelt balans en een ontspannen evenwichtige staat van zijn.
Op het moment waarop je gedreven bent en wilt beantwoorden aan allerlei eisen en verwachtingen vanuit jezelf of de omgeving, ga je weg van deze natuurlijke evenwichtige houding. Moeten is iets dat niet overeenkomt met het ervaren van geluk. Het is het punt tegenover het gelukspunt dat Rudhyar ‘the point of illumination’ noemt en dat door Schulman het punt van het onpersoonlijk bewustzijn wordt genoemd, waarop de tegenkracht wordt ervaren. De tegenkracht die immers hierop aarde in alles aanwezig is en die om integratie vraagt zodat de ware kwaliteit van het gelukspunt wordt ervaren.Het Pars of Spirit of het Nachtpars
Het Gelukspunt geeft de maanfase ( de afstand die de maan van de zon verwijderd is) weer, afgezet tegen de Ascendant. Het pars of spirit daarentegen geeft die afstnad aan die de maan moet afleggen om weer met de zon, met de bron van ons licht, herenigd te worden en deze afstand wordt eveneens bij de Ascendant opgeteld. Kortom het gelukspunt bevat de afstand van de zon tot de maan en het pars of spirit de afstand van de maan tot de zon. Het gelukspunt geeft de meest natuurlijke wijze aan waarop de mens op een bepaalde plaats en tijd op aarde, het licht tot uitdrukking brengt. het nachtpars daarentegen geeft aan waar en hoe de mens zich bewust is van zijn verbinding met de bron van het licht of de oorsprong vna het leven. Hoe je je bewust benr van de wijze waarop j ein de gebrokenheid hier op aarde, in de dualiteit, de verbinding met de bron kunt ervaren. Staat dit pars of spirit bijvoorbeeld in het zevend ehuis dan ervaar je de verbinding met de bron in de dierbare ander. Beiden parsen geven de verhoduing van zon en maan weer met dit verschil dat op het gelukspunt he tlicht van de zon natuurlijerwijs wordt uitgedrukt en dat op het nachtpars het bewustzijn omtrent onze verbinding met de bron uitgangspunt is. Je bent ontvankelijk voor de wijze waarop je deel bent van het hogere plan dat zich door de tijd heen kenbaar maakt. Je handelt hier in antwoord op het leven en niet zoals op het gelukspunt als pure expressie van het leven. Het izjn twee volkomen complementaire aspecten die zich spiegelen. Het een staat niet los van het ander. Na nieuwe maan beweegt het gelukspunt zich progressief door de huizen en het pars of spirit beweegt zich regressief of achterwaards door de huizen, vanaf de Ascendant door het twaalfde huis naar het elfde huis en verder. Als het gelukspunt in het derde huis staat bevindt het pars of spirit zich in het tiende. Beide punten staan dus in verhoduing tot elkaar: de natuurlijke uitdrukking die op het nu is gericht en in de geluksbeleving de tijd stil kan doen staan en het pars of spirit dat is gericht op de verbinding met de bron door de tijd heen en dat de tijd overstijgt. Dit is een heel boeiend onderscheid. ieder mens herkent zijn maanfase en het gelukspunt. het pars of spirit is een punt van bewustzijn en hoeft niet direct zichtbaar te zijn in het handelen. Het is daarmee een spiritueel punt vandaar de naam pars of spirit. Daarmee is het een contemplatief punt. Deze elkaar spiegelende punten zijn nauw verbonden, het pars of spirit als de wijze waarop je door de tijd verbonden bent met de schepping en het gelukspunt als de wijze waarop je het leven natuurlijkerwijs uitdrukt. In de klassieke astrologie wordt bij een nachtgeboorte, waarbij de zon zich onder de horizon bevindt, het nacht pars als het leidende pars genomen en bij een daggeboorte, als de zon zich boven de horizon bevindt, wordt het dagpars of gelukspunt als leidend pars genomen. De nacht nodigt immers uit tot contemplatie en de dag tot handelen. Toch herkennen mensen met een zon onder de horizon zich evenzo goed in het natuurlijke handelen dat het gelukspunt weergeeft en het pars of spirit wordt ook bij mensen met een zon boven de horizon herkend. Het pars of spirit vraagt om een ontvankelijke houding die met een nachtgeboorte samen gaat maar ook voort lijkt te kunnen komen uit een sterke bezetting van de ontvankelijke tekens en huizen Tot slot nog enkele voorbeelden van maanfaseen gelukspunt in de horoscoop:
Bob Dylan, heeft als Maanfase de fase van de nieuwe maan ‘de Voortrekker’. Hij is een vernieuwer. Het gelukspunt staat in het twaalfde huis in Boogschutter. Bob Dylan is een Voortrekker hij ontwikkelde een nieuw genre in de muziek dat o.a. bekend is geworden als ‘protestsongs’. Het gelukspunt in het twaalfde huis maakt dat hij middels zijn sferische muziek zijn visionaire boodschap ( Boogschutter) ofwel zijn waarheid in de wereld brengt. Hij ervaart het geluk in het twaalfde huis en wil, hoewel vaak onmogelijk, niet al te zichtbaar zijn.
George Bush, geboren in het eerste kwartier, met een zon vierkant maan, heeft het gelukpunt in het vierde huis in Schorpioen. De maanfase van rond de 90 graden is de fase die Rudhyar die van de crisis in actie noemt. Een sterke drang om te handelen en weerstanden uit de weg te ruimen. De fase van de Sleuteldrager volgens de indeling van Else Parker die een veilige basis schept, verantwoordelijkheid draagt en ook de regels en voorwaarden stelt om daarin opgenomen te worden. Het gelukpunt in het vierde huis in de Schorpioen geeft de strijd voor het vaderland aan. Maar dit gelukspunt veronderstelt geluk door het juiste gebruik van de strijdbare en vernietigende krachten en dit juiste gebruik vraagt om integratie van het tegenoverliggende punt in de Stier, van de afstemming op leidende maatschappelijke waarden (Stier in tien.) Hier versterken de maanfase die tot actie oproept en het teken Schorpioen elkaar. Het pars of spirit staat ook in het tiende huis in Stier. Een bewustzijn omtrent de heersende positie en de leidende waarden van de traditie waar hij in staat. Hoewel dit natuurlijk niet volledig is en losstaat van de rest van de horoscoop is de werking van deze punten wel zichtbaar.
Mahatma Ghandi heeft het gelukspunt in het elfde huis in Maagd. Hij leefde volkomen in overeenstemming met zijn ideaal: het pad van dienstbaarheid en stichtte Sevagram: de ashram van dienstbaarheid waarvan hij niet zozeer de leider maar de inspirator werd, het middelpunt van de kring die zich om hem heen vormde ( elfde huis.)
Mellie Uyldert is even na nieuwe maan geboren en heeft als bepalende maanfase ook die van de voortrekker. Zij heeft het gelukspunt in het eerste huis in de Schorpioen en heeft op een doortastende onderzoekende wijze ( Schorpioen) de samenhang tussen de kosmos en het leven hier op aarde een zichtbare plaats gegeven.
Geraadpleegde literatuur:
Maan-phase psychologie, Else Parker, P.Dz. Veen-uitgever-Amersfoort, 1950
The lunation cycle, Dane Rudhyar, Aurora press, 1967
Astrologie aanleg en karakter, Dane Rudhyar, uitgeverij ‘de driehoek’ ’s Graveland, 1950
Levensvreugde en het Gelukspunt, Martin Schulman, uitgeverij Schors-Amsterdam, 1979
Dit artikel is geplaatst in de astrologische thema agenda van 2006 ( uitg. Hajefa)